การใช้ดุลพินิจของฝ่ายปกครองในการย้ายข้าราชการ

                  “ก.พ.ค. ขอบอก” วันนี้ ขอเสนอความเห็นเกี่ยวกับการควบคุมดุลพินิจของฝ่ายปกครองและคำวินิจฉัยของ ก.พ.ค. ที่เกี่ยวข้องกับการใช้ดุลพินิจของฝ่ายปกครองในการย้ายข้าราชการมานำเสนอ     

                   ในเรื่องนี้จะเกี่ยวข้องกับการตรวจสอบความชอบด้วยกฎหมายของ “ดุลพินิจ” ซึ่งวัตถุประสงค์เป็นการควบคุมการกระทำของฝ่ายปกครอง โดยมีวัตถุประสงค์ในการควบคุม 2 ประการ คือ การควบคุมความชอบด้วยกฎหมายในการใช้ดุลพินิจ และการควบคุมความเหมาะสมในการใช้ดุลพินิจ โดยองค์กรที่มีอำนาจพิจารณาวินิจฉัยอุทธรณ์และร้องทุกข์ซึ่งเป็นองค์กรตรวจสอบภายในของฝ่ายบริหารนั้น สามารถเข้าไปตรวจสอบความชอบด้วยกฎหมายของการใช้ดุลพินิจของผู้บังคับบัญชาได้ แต่ถ้าตรวจสอบแล้วไม่พบความไม่ชอบด้วยกฎหมายดังกล่าว ก็ไม่อาจที่จะเข้าไปตรวจสอบดุลพินิจความเหมาะสมได้  

                   สำหรับเรื่องร้องทุกข์ที่จะกล่าวต่อไปนี้ก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่เกี่ยวกับการใช้ดุลพินิจของผู้บังคับบัญชาที่จะมีคำสั่งย้ายหรือไม่ย้ายผู้ใต้บังคับบัญชาที่ ก.พ.ค ได้เข้าไปตรวจสอบความชอบด้วยกฎหมายของการใช้ดุลพินิจ

                   ข้อเท็จจริงมีว่า ผู้ร้องทุกข์รับราชการตำแหน่งพยาบาลวิชาชีพชำนาญการ โรงพยาบาลประจำอำเภอแห่งหนึ่ง สังกัดสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด แต่ไปปฏิบัติราชการทางสำนักงานสาธารณสุขอีกจังหวัดหนึ่ง ได้ยื่นคำร้องทุกข์ต่อ ก.พ.ค. กรณีไม่ได้รับความเป็นธรรมจากปลัดกระทรวงที่ไม่ออกคำสั่งแต่งตั้ง (ย้าย) ตนเองให้ไปดำรงตำแหน่งพยาบาลวิชาชีพชำนาญการ โรงพยาบาลประจำอำเภอดังกล่าว สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด ช. ตามที่ผู้ร้องทุกข์ได้สมัครขอย้ายกับทางจังหวัด ช. และได้รับคัดเลือกเพื่อเข้ารับการประเมินผลงานเพื่อแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งพยาบาลวิชาชีพชำนาญการ โรงพยาบาลประจำอำเภอดังกล่าวแล้ว แต่ต่อมากระทรวงมีนโยบายที่จะสงวนตำแหน่งพยาบาลวิชาชีพและตำแหน่งเภสัชกร ระดับปฏิบัติการ/ชำนาญการ ซึ่งเป็นตำแหน่งว่างไว้ เพื่อนำไปบริหารจัดการตำแหน่งในภาพรวมเพื่อบรรจุนักเรียนทุนที่เป็นลูกจ้างชั่วคราวตามนโยบายกระทรวง ปลัดกระทรวงจึงมีหนังสือแจ้งถึงการไม่สามารถย้ายผู้ร้องทุกข์ได้

                     เรื่องนี้ ก.พ.ค. พิจารณาแล้วเห็นว่าตำแหน่งเลขที่พิพาท เดิมเป็นตำแหน่งพยาบาลเทคนิค เมื่อจังหวัด ช. ต้องการปรับปรุงการกำหนดตำแหน่ง เป็นตำแหน่งพยาบาลวิชาชีพ ได้ขออนุมัติ อ.ก.พ. กระทรวงปรับปรุงการกำหนดตำแหน่งโดยให้เหตุผลประกอบการพิจารณาว่าเพื่อบรรจุนักเรียนทุน ปี 2551  ต่อมาจังหวัด ช. ได้ขอเปลี่ยนแปลงเหตุผลในการขออนุมัติปรับปรุงการกำหนดตำแหน่งดังกล่าวเป็นเพื่อรับย้ายผู้ร้องทุกข์ สำนักงานปลัดกระทรวงจึงไม่อนุมัติ เนื่องจากไม่เป็นไปตามเหตุผลที่ขอไว้เดิม อีกทั้งจังหวัด ช. ไม่ได้ดำเนินการตามหนังสือเวียนของสำนักงานปลัดกระทรวงที่แจ้งให้จังหวัดทุกจังหวัดระงับใช้ตำแหน่งว่างทุกกรณี เพื่อนำตำแหน่งว่างไปจัดสรรให้กับนักเรียนทุนรัฐบาล  การที่สำนักงานปลัดกระทรวงไม่พิจารณาย้ายผู้ร้องทุกข์ให้ไปดำรงตำแหน่งดังกล่าวเพราะขัดกับหลักเกณฑ์ที่กำหนด จึงเป็นการดำเนินการโดยถูกต้องตามหลักเกณฑ์และเป็นธรรมแล้ว ก.พ.ค. จึงมีคำวินิจฉัยให้ยกคำร้องทุกข์    

(มติชน คอลัมน์ "ก.พ.ค. ขอบอก" ฉบับวันที่ 16 มิ.ย. 58 )